සිනමාව භාෂාවක් ද ?

ඔව්, සිනමාව භාෂාවක් ! 

එසේම අනෙකුත් කලා මාධ්‍යයන්ද භාෂාවන් සේ අර්ථ ගැන්විය හැක. එලෙස අර්ථ ගන්වා ද ඇත. ඕනෑම භාෂාවක ප්‍රධාන කාර්යය සන්නිවේදනයයි. එයින් කිසියම් අදහසක් සන්නිවේදනය කරන අතර ම මානව හැඟීම් හුවමාරුව ද සිදුවෙයි. එය ලෝකයේ ඕනෑම භාෂාවක් තුළ සිදුවන ක්‍රියාවලියකි. ආදරය යන වචනය ලියූ පමණින් හෝ, කියූ පමණින් හෝ, ඇසූ පමණින් හෝ, දුටු පමණින් හෝ,  ඒ පිළිබඳව අදහසක් සේම එම සංඛේත පද්ධතිය එක් වී සෑදුනු වචනය හරහා කිසියම් මානව සංවේදනාවක්, හැඟීමක් සිත් තුළ ජනිත වීමක් සිදුවෙයි. නමුත් අප විසින් තේරුම්ගත යුත්තේ භාෂාව තුළ ඇති මෙම සංඛේත පද්ධතියෙ හි ඇති ස්වර හෝ ව්‍යංජනාක්ෂර වෙන වෙන ම ගත්විට එවැන්නක් සිදු නොවන බවයි. ඉතාම කලාතුරකින් අවස්ථාවක දී තනි තනි අක්ෂර හෝ සංඛේත වලින් යම් අදහසක් හෝ හැඟීමක් ජනිත කළ හැක. උදාහරණ ලෙස "මා" නැතිනම් "I" යන අක්ෂරයන් තනිව ගත්විට යම් අදහසක් සහිතව මානව සන්තානය තුල පුද්ගලාර්ථය පිළිබඳව හැඟීමක් ඇතිවිය හැකිය. එසේ නැති අවස්තාවන් වල දී උදාහරණයක් ලෙස "ආ" තනිවත්, "ද" තනිවත්, "ර " තනිවත්, "ය" තනිව වත් ගත්විට එම අක්ෂර සංඛේත පිළිබඳව යම් අදහසක් පමණත් ජනිත වන නමුත් මානව හැඟීමක් හෝ හැඟීම් පද්ධතිය පිලිබඳ ව උත්තේජනයක් සිත් තුල ජනිත නොවේ. 

ඕනෑම භාෂාවක කුඩාම ඒකකය අක්ෂරය යි. (එක් අකුරක් ) භාෂාවක අක්ෂර එකතු වී වචන සෑදෙයි. වචන එකතු වී වාක්‍ය සැදෙයි. වාක්‍ය එකතු වී අර්ථ සම්පාදනය කරයි, එසේත් නැතිනම් මානව හැඟීම් ජනනය කරයි.

සිනමාවේ දී කුඩාම ඒකකය රුපයයි. එක් රූපයක් හෝ රූප කීපයක් එක් වී දර්ශනයක් නිර්මාණය වෙයි. දර්ශන කීපයක් එක් වී සමස්ථ කතාවක් නිර්මාණය වී අර්ථයන් සම්පාදනය කරයි. එසේම එයින් මානව හැඟීම් සමුදායක් ජනනය කරනු ලබයි. එලෙස බලන කල සිනමාව භාෂාවක් ලෙස හඳුනා දිය හැකි නමුත් මේ මොහොත වනවිට ශ්‍රී ලාංකේය සිනමා කර්මාන්තය තුල සිනමාව භාෂාවක් ය යන තේරුම් ගැනීම බහුතර පිරිසක් තුල තිබෙන නමුත්, සිනමාව යන ප්‍රධාන භාෂාව තුල ඒ හා සමාන වූ තවත් ප්‍රධාන භාෂාවන් ගණනාවක් සංවිධානගතව, මානව හැඟීම් ගණනාවක් ජනනය කරවමින් එක් ප්‍රධාන අර්ථයක් සම්පාදනය කිරීම සඳහා නිවැරදිව ප්‍රධාන මාර්ගයක ගමන් ගන්නා බව අවබෝධ කොට නොගෙන සිටීම කනගාටුවට කරුණකි. ඒ ප්‍රධාන වූ අනෙක් භාෂාවන් පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීමේ දී භාෂාවේ ප්‍රධාන සංඛේත පද්ධතිය මත ගොඩනැගෙන සාහිත්‍යමය තිර රචනාවත්, කැමරා අධ්‍යක්ෂණය සහිත රූපමය භාෂාවත්, කලා අධ්‍යක්ෂණයත්, ඇඳුම් නිර්මාණයත්, අංග රචනයත්, සංගීතයත් සේම ශරීර භාෂාව (බොඩි ලැන්වේජ්) සහ එහි අභ්‍යන්තරීක මානව හැඟීම් පද්ධතිය මත ඉතා සියුම් ව ගොඩනැගෙන රංගනය යන ප්‍රධාන භාෂාවත්, ඇතුළුව මේ සියලු  භාෂාවන් ගේ කොටස් කුමන ප්‍රමාණයෙන්, කුමන හැඩයෙන්, කුමන වර්ණයෙන්, තම ප්‍රධාන ආඛ්‍යානය ගොඩනැගීම සඳහා යොදාගන්නවාද යන ක්‍රියාවලිය හෙවත් අධ්‍යක්ෂණය එසේත් නැතිනම් රූපමය භාෂාවේ අවසන් රචනය නිවැරදිව ඉදිරිපත් කරන්නා සිනමා අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙස අපට හඳුනාගත හැක.

නමුත් ශ්‍රී ලාංකේය සිනමා කර්මාන්තය තුල සිනමා භාෂාව පිලිබඳ ඇති සාක්ෂරතාව, සිනමා කර්මාන්තය තුල ප්‍රායෝගිකව නියැලෙන ඒ ඒ අංශවල පුද්ගලයින්ට තිබෙනවා ද ? යන පැනය මේ මොහොතේ ඇති බරපතලම ගැටළුව ලෙස හඳුනාගත හැක. යල්පැන ගිය ශාස්ත්‍රාල යී ය සිනමා අධ්‍යාපන ක්‍රමවේදයන් ඉතා ඉක්මණින් වෙනස් විය යුතුය. සිනමාව කලාවක් ද ? සිනමාව කර්මාන්තයක් ද ? එසේත් නැතිනම් සිනමාව කලාත්මක කර්මාන්තයක් ද ? යන්න වහාම අවබෝධ කොටගත යුතුය. තව දුරටත් සිනමාව භාෂාවක් ලෙස පිළිගන්නේ නම්, වඩා වැඩි පිරිසකට තේරෙන, වැඩි පිරිසකට රසවිඳිය හැකි ලෙස එම භාෂාවෙන් කතාවක් කියන්නේ කෙලෙසද යන්න ඉගෙන ගත යුතුය, නැතිනම් අවබෝධ කරගත යුතුය.

(මෙම  ලිපිය හුදෙක් පුද්ගලික මතයකි.)    

අතුල ජයසිංහ,

කේ.ඒ.කේ. ජයසිංහ,

SC/MAMM /2018/2019/21

ඔබේ බ්ලොග් අඩවිය සඳහා  ඡායාරූප කතාවක් නිර්මාණය කිරීම- දළ විශ්ලේෂණයක්
බ්ලොග් අවකාශයේ පොදු වැලැක්වීමක් තිබේ, “සෑම පෝස්ට් එකකම අවධානය යොමු කර පාඨකයා ඔබේ රචනාවට ඇද ගන්නා රූපයක් තිබිය යුතුය.” මෙය නිසැකවම වලංගු කරුණක් වුවද, අපි එම අදහස එහි හිස මතට හරවා ගත්තොත් කුමක් කළ යුතුද? අපි පෝස්ට් එකක් මුළුමනින්ම පින්තූර වටා පදනම් කරගෙන එම රූප පුළුල් කිරීමට පිටපත එකට ඇද ගන්නේ නම් කුමක් කළ යුතුද? එය මොන වගේද? යමෙක් එය ඉටු කරන්නේ කෙසේද? ඊට ඇතුළත් විය යුතු පියවර මොනවාද? ඔබේ බ්ලොග් අඩවිය සඳහා ඡායාරූප කතාවක් නිර්මාණය කරන්නේ කෙසේද? ඒවා මෙම ලිපිය සමඟ ගැටෙන ප්‍රශ්න කිහිපයකි. සංස්කාරකවරුන්ගේ සටහන - මෙම ලිපිය මෙම මාතෘකාව පිළිබඳ ඉහළ මට්ටමේ සාකච්ඡාවක් වනු ඇත, මෙහි පින්තූර බ්ලොගර් හි අනාගත ලිපි පහත ඉදිරිපත් කර ඇති එක් එක් සංකල්ප පිළිබඳව වඩාත් ගැඹුරට යයි. ආරම්භ කිරීම සඳහා, “ඡායාරූප සටහනක්” නිෂ්පාදනය කිරීම පෙළ පදනම් කරගත් තනතුරකට පහසු විකල්පයක් වනු ඇතැයි යන ඕනෑම මතයක් බැහැර කිරීමට මට ඉඩ දෙන්න. එය නිවැරදිව කිරීමට නම්, මම මෙහි යෝජනා කරන දෙය ඇත්ත වශයෙන්ම “එපික්” ලිපියක් ලිවීමට වාඩි වී සිටිනවාට වඩා සංකීර්ණ හා කාලය ගතවනු ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි. ඉතින් ඇයි කරදර? එය වටහා ගැනීම සඳහා, ඔබ නිශ්චල ඡායාරූපයේ පූර්ණ බලය ගැන සිතා බැලිය යුතුය. ඔබ සිතන්නේ පුවත්පත් ලිපියක්, පෙළ පොතක, චිත්‍රපටයක පැහැදිලි කිරීමක් හෝ ටයිම්ස් චතුරශ්‍රයේ හෙදියක් සිපගන්නා නැවියෙකුගේ රූපය ඔබේ ඔළුවට එනවාද? නිශ්චල ඡායාරූපයකට වඩා අදහසක් සාරාංශ කිරීමට වඩා සංක්ෂිප්ත ක්‍රමයක් නොමැත. ඔබ ඡායාරූප මාලාවක් එකට එකතු කරන විට, සැබවින්ම ගවේෂණය කිරීමට සහ අදහස් කිරීමට සහ ඔබේ ආඛ්‍යානයට නරඹන්නා ඇද ගැනීමට ඔබට අවස්ථාව තිබේ. හිස් තැන් පිරවීම සඳහා ඔබට සීමිත පිටපත් ප්‍රමාණයක් භාවිතා කළ හැකි අතර ඔබට බලගතු ඡායාරූප කතාවක් ඇත. ෆොටෝ ජර්නල්වාදයේ ස්වර්ණමය යුගයේ දී ලයිෆ් සඟරාවේ පළ වූ දෙයක් මෙන්.නවීන තාක්‍ෂණයේ රාමුව තුළ ඡායාරූප කතාවේ සුන්දරත්වය නම් එය ප්‍රතිනිෂ්පාදනය කිරීමට පිරිවැයක් නොමැති වීමයි. ඔබට අවශ්‍ය පරිදි අසීමිත පිටු ගණනක් ඇති අතර ඔබට අවශ්‍ය ඕනෑම රූප ගණනක් ධාවනය කළ හැකිය. එසේම, වර්තමාන තාක්‍ෂණය සමඟ, සෑම දිනකම සෑම මිනිත්තුවක්ම පාහේ ඔබ සමඟ කැමරාවක් ඇති අතර, ඔබට අවශ්‍ය පරිදි දීර් story කාලයක් පුරා ඔබේ කතාව පටිගත කිරීමට ඔබට එම කැමරාව භාවිතා කළ හැකිය. එමනිසා උපක්‍රමය ඔබේ කතාව වචන වලට වඩා ඡායාරූප වලින් කියන්නේ කෙසේදැයි සොයා ගනී, නැතහොත් වඩාත් උචිත ලෙස, ඔබේ කතන්දර වලින් හොඳම දේ ඡායාරූප මගින් පැවසිය හැකිද යන්න තීරණය කරයි.


සාමුහික අදහස් තුළින් ඡායාරූප කතාවක් ගෙතීම

සංකල්පය - ඔබගේ වර්තමාන වටපිටාවේ වඩාත්ම දෘශ්‍යමය කතාව කුමක්ද? ඔබ ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සාහ කරන පණිවිඩය කුමක්ද? ඔබ ආහාර බ්ලොග්කරුවෙක්ද? සමහර විට ඔබේ මේසයට ආහාර ලැබෙන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ දිගු කාලීන කතාවක් - සිටුවීම, අස්වැන්න නෙළීම, අස්වැන්න නෙළීම, ප්‍රවාහනය (පළමුව වෙළඳපොළට ගෙදරට), සකස් කිරීම සහ අවසානයේ මේසය වෙත. තනි ඡායාරූපයක් සමඟ පෙළ හරහා පැවසූ සමාන කතාවකට වඩා එම ඡායාරූප කථාව “වෛරස්” වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇතැයි ඔබ සිතන්නේ නැද්ද? ඡායාරූප සංකල්පයක් නිර්මාණය කිරීමේ ක්‍රියාවලියට ඔබේ සංකල්පය පූර්ව නිර්වචනය කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් විෂය පථය හා දිශාව රිංගා ගත හැකි නමුත්, එම ආරම්භක දිශාව නොමැතිව ඔබ හුදෙක් සංයුක්ත කාර්ය මණ්ඩලයකට වඩා අහඹු වෙඩි එකතුවක් එකතු කිරීම ගැන කතා කරයි.විෂය පථය - ඔබේ කතාව සංකල්පනය කිරීමේ කොටසක් ව්‍යාපෘතියේ විෂය පථය සහ අවශ්‍ය රූප ගණන තීරණය කරනු ඇත. හොඳ ඡායාරූප පහක් එම කාර්යය ඉටු කරයිද? ඇත්ත වශයෙන්ම කතාව පැවසීමට දහයක් ගත වේද? ඔබේ පාඨකයා සම්පුර්ණයෙන්ම සම්බන්ධ කර ගැනීමට සහ ඔබේ අදහස වටහා ගැනීමට 15 හෝ 20 අවශ්‍ය වනු ඇත. තවත් සෑම විටම වඩා හොඳ නොවන බව මතක තබා ගන්න, සමහර විට තවත් බොහෝ දේ වැඩි වේ.කාර්ය ප්‍රවාහය නිරූපණය කිරීම - ඔබේ කතාව සැලසුම් කිරීමේදී තවත් වැදගත් සාධකයක් වන්නේ ස්ථාවර රූප සහතික කරන කාර්ය ප්‍රවාහයක් ස්ථාපිත කිරීමයි. සාමාන්‍යයෙන් ඔබට වර්ණය සහ කළු සහ සුදු අතර හෝ කැමරා ආකෘති අතර පෙරළීමට අවශ්‍ය නොවේ. ඔබ ඔබගේ අයිෆෝන් සමඟ වෙඩි තබන්නේ නම්, එය බොහෝ විට තනි ඇප් එකක් සහ පෙරහන් ක්‍රමයක් සමඟ හොඳම වේ. ප්‍රමිතිගත ක්‍රියාවලියකට ඇලී සිටීම ඔබගේ ඡායාරූප විවිධ වර්ගවල විෂයයන්ගෙන් සමන්විත වුවද, කාර්ය සාධනයක් ගොඩනංවනු ඇත.පූර්ව නිශ්පාදනය - ඡායාරූප කතාවක් නිෂ්පාදනය කිරීමේදී ඇති වන දුෂ්කරතාවයෙන් හොඳ කොටසක් ඔබ කවදා හෝ කැමරාවක් තෝරා ගැනීමට පෙර පැමිණේ. ඔබ වෙඩි තබන ස්ථාන හෝ තත්වයන් තීරණය කිරීමට සහ ඔබේ කාල රේඛාව හඳුනා ගැනීමට ඔබට අවශ්‍ය වනු ඇත. ඔබ “සැකසුම්” වෙඩි නිපදවන්නේ නම්, ඔබට ආකෘති සහ මුක්කු සොයා ගැනීමට අවශ්‍ය වනු ඇත. ව්‍යාපෘතියේ පූර්ව නිෂ්පාදන අවධියේදී සලකා බැලිය යුතු බොහෝ දේ ඇත, නමුත් මෙහි ගත කරන සෑම මිනිත්තුවක්ම රූගත කිරීම් ආරම්භ වූ වහාම ගෙවනු ඇත.

ඡායාරූප 
ක්‍රියාත්මක කිරීම

ක්ලික් කරන්න, ක්ලික් කරන්න,  තවත්  ක්ලික් කරන්න. ඔබ ඔබේ ව්‍යාපෘතියේ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අදියර කරා ගමන් කරන විට, ඔබේ අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා ප්‍රමාණවත් ඡායාරූප රූගත කිරීමට වග බලා ගන්න. විවිධ කෝණ සහ විවිධ ප්‍රවේශයන් ගැන සිතන්න. ඔබ පහත් කෝණයකින් ඡායාරූප ගත කිරීමෙන් හෝ සවිස්තරාත්මකව සමීපව පැමිණියේ නම් කුමක් කළ යුතුද? සමහර විට ඔබට ඔබේ රූපයට සන්දර්භය එක් කිරීමට උත්සහ විය හැකි අතර සිරස් සහ තිරස් යන දෙකටම ඡායාරූප ගත කිරීට සැමවිටම මතක තබා ගන්න. 

ඔබ ඔබේ කතාව තැබීමට පටන් ගන්නා විට වඩා හොඳ පෙනුමක් ලැබෙනු ඇතැයි ඔබ කිසි විටෙකත් නොදනී.ගැඹුරු කතාවක් සඳහා, ඔබට අවශ්‍ය දේ ලැබෙන තෙක් ආපසු යාමට ඔබට අවශ්‍ය වනු ඇත. දිගු කාලීන ව්‍යාපෘති සඳහා, අවස්ථා කිහිපයකදී ඔබේ ස්ථානයට ආපසු යාම ගැන සලකා බලන්න. ඔබ දෙවන හෝ තුන්වන වතාවට ආපසු පැමිණෙන විට දේවල් ටිකක් වෙනස් ලෙස දකිනු ඇත. ටිකක් ගැඹුරට හාරා බැලීමටත් අවශ්‍ය ඉදිරිදර්ශනය ඔබට ලැබෙනු ඇත.ඔබ ඡායාරූප ගත කරන විට, විස්තරාත්මක සටහන් තබා ගන්න එවිට ඔබේ පිටපත ලිවීමේදී නැවත යොමු කිරීමට යමක් තිබේ. ඔබ ඔබේ ව්‍යාපෘතියටඡායාරූප ගත කරන විට ඔබ නව අදහස් ලබාගෙන නව සම්බන්ධතා ඇති කර ගනු ඇත. මෙම අදහස් සහ සම්බන්ධතා ඔබගේ ඡායාරූප සමඟ එන පිටපතෙහි පදනම වනු ඇත. ඔබ ඉදිරියට යන විට ඔබේ ව්‍යාපෘතියේ විෂය පථය හෝ දිශාව වෙනස් වන්නේ නම් එය වැදගත් නොවේ, අවසානයේදී සියල්ල පැහැදිලි හා සංක්ෂිප්ත පිටපතක් සමඟ ගැටගැසීමට ඔබට හැකි තාක් කල්.

පසු නිෂ්පාදනය

ඔබට ප්‍රමාණවත් වැඩ කොටසක් ඇති බව ඔබට හැඟුණු පසු, ඔබේ හොඳම ඡායාරූප  සංස්කරණය කිරීමට කාලයයි. පැහැදිලිවම නරක ඡායාරූප නැතිවීමෙන් ආරම්භ කරන්න - දුර්වල නිරාවරණ, අවධානය යොමු නොකිරීම, බ්ලින්ක්ස් ආදිය. ඊළඟට ඔබ කැමති නැති සහ භාවිතා කිරීමට අකමැති ඕනෑම ඡායාරූප ඉවත් කරන්න. අවසාන වශයෙන් අතිශයින්ම සමාන ඕනෑම ඡායාරූප දෙස සමීපව බලා ඔබ වඩාත්ම කැමති දෙය තෝරන්න. මෙම සියලු පියවරයන් පසු කිරීමෙන් පසුව පවා, සංස්කරණය කිරීමේ වෙහෙස මහන්සි වී ඇත. මෙම තෝරාගත් කණ්ඩායමෙන්, ඔබ දැන් කියන්නට උත්සාහ කරන කතාව වඩාත් හොඳින් සන්නිවේදනය කරන ඡායාරූප තෝරා ගත යුතුය. ඡායාරූප ශිල්පියෙකුට මෙම වැදගත් සංස්කරණ සිදු කිරීම බොහෝ විට අතිශයින් දුෂ්කර වන්නේ ඒවා රූප සමඟ එතරම් සම්බන්ධ වී ඇති නිසාය, එබැවින් දැන් සමහර ශක්තිමත් කිරීම් සඳහා ඇමතීමට කාලය විය හැකිය. විශ්වාසදායක මිතුරෙකුට හෝ උපදේශකයෙකුට ඡායාරූප දෙස බලා ඔබේ අදහස සන්නිවේදනය කරන්නේද යන්න සහ පින්තූර සම්පූර්ණ පැකේජයක් ලෙස ක්‍රියා කරන්නේ නම් ඔබට පැවසිය හැකිය. ඔවුන් සම්බන්ධතා ඇති කර ඔබ මීට පෙර දැක නැති තොරතුරු පෙන්වා දෙනු ඇත. අමතර ඇස් කට්ටලයක් සංස්කරණ ක්‍රියාවලියට පමණක් උපකාරී වේ, නමුත් අවසාන තීරණ ඔබ පමණක් බව මතක තබා ගන්න. සියලු ප්‍රතිපෝෂණ සහ විවේචනාත්මක විවේචන ලබා ගන්න, නමුත් එය ඔබේම සිතුවිලි තුළින් පෙරහන් කර ඔබේ කතාව පවසන අවසාන සංස්කරණයක් හා අනුපිළිවෙලක් ඉදිරිපත් කරන්න.ඔබ ඔබේ සංස්කරණ තීරණ ගෙන තෝරාගත් කිහිප දෙනෙකුට ඔබේ පින්තූර පටු කළ පසු, ස්ථාවර පෙනුමක් සඳහා රූප සැකසීමට කාලයයි. ව්‍යාපෘතියේ සංකල්පීය අවධියේදී ඔබ රූප සමඟ සාක්ෂාත් කර ගැනීමට උත්සාහ කරන පෙනුම පිළිබඳව යම් තීරණ ගැනීමට පැමිණි බව මතක තබා ගන්න. එම පෙනුම ලබා ගැනීම සඳහා රූප සැකසීමට කාලයයි. පළමුව, ඔබේ “වීරයා” රූපය, කතාවට වඩාත්ම තීරණාත්මක වන රූපය සොයාගෙන එය ඔබේ අභිමතය පරිදි සකසන්න. ඔබගේ ඉතිරි ඡායාරූප හරහා යන විට අවසාන සැකසූ රූපය පහසුවෙන් තබා ගන්න. ඔබේ වීරයාගේ ඡායාරූප අගය කිරීමට ඔබ ඒවා ක්‍රියාවට නංවන්නේ නම්, ඔබේ කතාව ස්ථාවර පෙනුමක් සහ හැඟීමක් පවත්වා ගනී.ඔබගේ සියලු ඡායාරූප සැකසූ පසු සහ ඒවායේ හොඳම පෙනුම බැලූ පසු, ඔබගේ ඡායාරූප කතාව ගොඩනගා ගැනීමට කාලයයි. ඡායාරූපවල වැදගත්කම අවධාරණය කරන අයුරින් කතාව පිටපත් කිරීමට ඔබට අවශ්‍ය වනු ඇත. ඔවුන් වටා විශාල ඡායාරූප සහ සුදු ඉඩ ප්‍රමාණයක් භාවිතා කිරීම ගැන සිතන්න. ඡායාරූප යුක්තිය ඉටු කිරීම සඳහා, ඔබේ කතාව ඊබුක් හෝ පීඩීඑෆ් ආකාරයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කළ යුතු බව ඔබට පෙනී යා හැකිය. නමුත් එය කමක් නැත, එම විශේෂිත අන්තර්ගතයන් බොහෝ සමාජ මාධ්‍ය අවධානය යොමු කරන අතර වෙබ් පිටුවක සරල වචන වලට වඩා බොහෝ සෙයින් වටී.


ලිඛිත අන්තර්ගතය
ඔබ ඔබේ ඡායාරූප කථාව ඔබේ වෙබ් අඩවියේ කෙලින්ම ප්‍රකාශයට පත් කරන්නේ නම්, ඔබේ පින්තූර නිසි ලෙස විවරණය කිරීම සැබවින්ම වැදගත් වේ. ඔවුන්ට විස්තරාත්මක ගොනු නාම, මාතෘකාව සහ alt පෙළ, ශීර්ෂ පාඨ සහ විස්තර අවශ්‍ය වේ. මෙය පිරවීම දැකීමට ගූගල් කැමති ඉතා වටිනා අන්තර්ගත දේපල වෙළඳාම් රාශියකි. සෙවුම් යන්ත්‍රවලට පින්තූර “දැකීමට” නොහැකි නිසා, 
ඡායාරූපය නිරූපණය කරන්නේ කුමක්ද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා ඔවුන් මෙම ක්ෂේත්‍ර මත රඳා සිටිති. මෙම ක්ෂේත්‍ර ජනගහනයකින් තොර නම්, ඔබගේ තනතුර ශ්‍රේණිගත කිරීමට උපකාරී වන වටිනා SEO තොරතුරු ඔබ ගූගල් වෙත අහිමි කරයි.දැන් ඔබ ඔබගේ ඡායාරූප සකස් කර ඇති අතර එය සිරස්තලයට නංවා ඇති අතර ඔබට ඔබගේ පෝස්ට් එක හරහා ආපසු ගොස් ඕනෑම විස්තරයක් පුරවා පෙළ භාවිතා කර රූපයේ සිට රූපයට වෙන් කළ යුතුය. පිටපත දිගු විය යුතු නැත (ගූගල් වෙත මෙම ලිපිය බැරෑරුම් ලෙස ගැනීමට ඔබට ප්‍රමාණවත් පිටපතක් අවශ්‍යය), නමුත් එය සම්පූර්ණ කතාවම උකහා ගෙන ඇති බවට හැඟීමක් පාඨකයා අතහැර දැමිය යුතුය. ඔවුන්ගේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දීමට වග බලා ගන්න සහ ඊළඟට ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ගය ඔවුන්ට දන්වන්න.

නිගමනය

ගැටළු ඉදිරිපත් කිරීමට සහ “දැවැන්ත ක්‍රියාමාර්ගයක්” ආරම්භ කිරීමට ඡායාරූප කථා විශිෂ්ටයි. ලෝකයේ ගැටලු විසඳීම සඳහා ක්‍රියා කරන රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන (රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන) අතර ඒවා එතරම් ජනප්‍රිය වී ඇත්තේ මේ නිසා ය. ඔබේ ව්‍යාපාරය හෝ හේතුව වෙනුවෙන් වැඩ කිරීම සඳහා රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල දැවැන්ත ක්‍රියාවලිය පරිමාණය කරන්නේ කෙසේද? ඔබේ ප්‍රේක්ෂකයින් සොලවා ඔවුන් සමඟ කතාබහට ලක්වන ඡායාරූප කතාවක් සඳහා ඔබට යම් අදහසක් තිබේද? ඔබේ රූගත කිරීම් සැලසුම් කිරීම සහ ඡායාරූප කිහිපයක් ආරම්භ කිරීම,  ප්‍රතිඵල වලින් ඔබ කලබල වනු ඇතැයි මම සිතමි.නැවතත්, මෙම ලිපිය ඔබගේ බ්ලොග් අඩවිය සඳහා ඡායාරූප කතාවක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා වන පියවර දෙස ඉතා ඉහළ මට්ටමක බැලීමකි, ඉදිරි ලිපිවල මෙම එක් එක් විෂයයන් පිළිබඳව මම වඩාත් ගැඹුරට යන්නෙමි. ඒ නිසා සුහදව සිටින්න, 

MJMP Prasanjaya

SC/MAMM/2018/2019/22
             
             -පසු සටහන-
(සාමාන්‍යයෙන් බ්ලොග් සටහනක් හෝ ලේඛනයක් කෙටි ස්භාවයක් ගත්තද මෙමෙ ලියවිල්ල තරමක් දීර්ග ලියවිල්ලකි. මන්දයත් මෙම ලියවිල්ලේ ඇති වැදගත්කම සලකා සම්පූර්ණම පරිවරිථනය බ්ලෙගේ ගත කිරීම සුදුසු යැයි සිතුණි. 
ThomasLeuthard රචිත මෙම ලේඛණයේ සිංහල පරිවරිථනය  මෙලෙස සටහන කර තබමු)

            

2020 සඳහා නවතම බ්ලොග් ප්‍රවණතා සහ        ඊළඟට කුමක් කළ යුතුද ?

                    නවතම බ්ලොග් ප්‍රවණතා, තවමත් සෙවුම් යන්ත්‍ර (search engines) ප්‍රයෝජනවත් අන්තර්ගතයන් සොයා ගැනීමට උදව් කරන්නේ කෙසේද යන්න මානබලමින් සිටියි. කෙටියෙන් කිවහොත්, අන්තර්ගත නිර්මාණකරුවන්ට සහ ව්‍යාපාරික බ්ලොග්කරුවන්ට කතුවැකි සැලැස්මක් සකස් කර SEO එම සැලැස්මට ඒකාබද්ධ කළ යුතුය. එහි අළුත් දෙයක් නැත…පාඨකයින් ඉලක්ක කර නැවත ඉලක්ක කර ගැනීම සඳහා දත්ත පදනම් කරගත් තීරණ ගැනීමට ඔබට විශ්ලේෂණ මෙවලම් ඕනෑ තරම් තිබේ, අන්තර්ජාලයම වැඩකට නැති අන්තර්ගතයන්ගෙන් හා ව්‍යාජ ප්‍රවෘත්තිවලින් පිරී ඇත.

බ්ලොග් මෘදුකාංග ආධාරයෙන් අන්තර්ගතය ප්‍රයෝජනවත් හා දෘශ්‍යමාන වන පරිදි ප්‍රශස්ත කිරීම මෙහි අරමුණයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ගූගල් සහ ෆේස්බුක්, ව්‍යාජ වෙබ් අඩවි සඳහා දඩයම් කිරීමට යන බැවින් ඔබේ අභිප්‍රාය සමඟ අවංක වන්න. බ්ලොග්කරණය සම්බන්ධයෙන් ඔබ වක්‍රයට වඩා ඉදිරියෙන් සිටින බව තහවුරු කර ගැනීම සඳහා, අපි කර්මාන්තයේ ප්‍රධාන ප්‍රවණතා කිහිපයක් සම්පාදනය කර ඇත්තෙමු. අන්තර්ක්‍රියාකාරී තනතුරු ඉහළ යාමේ සිට පාඨකයින්ගේ වෙනස්වන මාධ්‍ය පරිභෝජන මනාපයන් දක්වා, මෙම ලිපිය මඟින් 2020 සහ ඉන් ඔබ්බට ඔබ අපේක්ෂා කළ යුතු දේ පිළිබඳ අදහසක් මේ ආකාරයෙන්, ඔබට ඔබේ පාඨකයින් සඳහා වඩා හොඳ අන්තර්ගතයක් නිර්මාණය කර ඔබේ වෙබ් අඩවිය ඊළඟ මට්ටමට ගෙන යා හැකිය.



 නවතම බ්ලොග් ප්‍රවණතා
01. දත්ත මත පදනම් කරගත් බ්ලොග්කරණය (Data-Driven Blogging)
02. අධි දෘශ්‍ය අන්තර්ගතය (Highly Visual Content)
03. දෘශ්‍ය සෙවීම (Visual Search)
04. කටහඬ මගින් සෙවීම (Voice Search)

05. අන්තර් ක්‍රියාකාරී මාධ්‍ය (Interactive Media)

06. අර්ථාන්විත සහ ප්‍රයෝජනවත් අන්තර්ගතය 

(Relevant and Useful Content)
07. වඩාත් සහසම්බන්ධ අලෙවිකරණය (More Affiliate Marketing)
08. ක්‍රියාකාරී හවුල්කාරිත්වයේ වර්ධනය (The Rise of Performance Partnerships)
09. ව්‍යාජ පුවත් (Fake News)
10. දිගු ආකෘති අන්තර්ගතය (Long-Form Content)
11. වෙනත් බ්ලොග් වල ආගන්තුක සටහන් (Guest Posts on Other Blogs)
12. SaaS ක්‍රම භාවිතය (SaaS Adoption)
13. හරස් වේදිකා ක්‍රම භාවිතය (Crossing Platforms)
14. විද්‍යුත් තැපැල් අලෙවිකරණය (Email Marketing)
15. ඉහල සමාජ මාධ්‍ය අලෙවිකරණය (More Social Media Marketing)

ඉතින්, ඔබ බ්ලොග්කරණ ප්‍රවණතා සමඟ කටයුතු කරන්නේ කෙසේද? යා යුතු එක් ක්‍රමයක් නම් බ්ලොග්කරණය සහ නීල් පටෙල් වැනි ඩිජිටල් අලෙවිකරණ ගුරුවරුන් සමඟ සම්බන්ධ වීමයි. බොහෝ දෙනෙක් ප්‍රවණතා පමණක් නොව බ්ලොග්කරණයේ සාර්ථකත්වය සඳහා ඔබට උත්තේජනය කළ හැකි ඉඟි ද ලබා දෙති. ඊට අමතරව, විශාල පින්තූරය බැලීමට ඔබට උපකාර කිරීම සඳහා අපගේ බ්ලොග් සංඛ්‍යාලේඛන සම්පාදනය කිරීම ඔබට පරීක්ෂා කළ හැකිය. 
මේ සමඟින්, බ්ලොග්කරණය කර්මාන්ත හාවෙළඳපලවල වෙනස් පරිමාණයකින් වෙනස් වන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ අදහසක් ඔබට ලැබෙනු ඇත.මීට අමතරව, විවිධ බලපෑම් කරන්නන් ඔවුන්ගේ බ්ලොග් අත්දැකීම් බෙදාහදා ගැනීම සඳහා මාර්ගගතව වීඩියෝ ඉදිරිපත් කරති. තනි අන්තර්ගත අන්තර්ගත නිර්මාණකරුවන්ට හෝ අභිලාෂක බ්ලොග්කරුවන්ට මෙම නිදහස්, අවංක සහ ප්‍රබෝධමත් ද්‍රව්‍ය භාවිතා කළ හැකිය.අවසාන වශයෙන්, බොහෝ සමාගම් සත්‍ය ව්‍යාපාර බ්ලොග් සංඛ්‍යාලේඛන මත පදනම්ව රසවත් අධ්‍යයන සිදු කරයි. මෙම තොරතුරු සමඟින්, ඔබේම බ්ලොග්කරණ ව්‍යාපාර සඳහා ආශ්වාදයක් ලබා ගත හැකිය.

අන්තර්ජාලය ඇසුරින් 

MJMP Prasanjaya

SC/MAMM/2018/2019/22

ස්වයංක්‍රීය පුවත්පත් කලාවේදී ප්‍රවෘත්ති, ලිපි ජනනය 

කරනු ලබන්නේ පරිගණක වැඩසටහන් මගිනි. 

කෘතිම බුද්ධිය (AI) මෘදුකාංගය හරහා කතන්දර, 

මානව වාර්තාකරුවන්ට වඩා පරිගණක මඟින් 

ස්වයංක්‍රීයව නිපදවනු ලැබේ. ඇල්ගෝ රිදම් පුවත්පත් 

කලාව හෝ රොබෝ පුවත්පත් කලාව ලෙසද හැඳින්වෙන 

මෙම වැඩසටහන් මගින් මිනිසුන්ට කියවිය හැකි ආකාරයෙන්       

Ø   දත්ත අර්ථ නිරූපණය කිරීම 

Ø   දත්ත සංවිධානය කිරීම  

Ø   ඉදිරිපත් කිරීම සිදු කරයි. 

            සාමාන්‍යයෙන්, මෙම ක්‍රියාවලියට ඇල්ගෝ රිදම් 

ඇතුළත් වන අතර එය සපයන ලද දත්ත විශාල ප්‍රමාණයක් 

විශ්ලේෂණය කරනු ලබයි. ඉන් පසු පෙර සකස් කරන ලද 

ලිපි වලින්, 

Ø   ලිපි තෝරා ගැනීම 

Ø   ප්‍රධාන කරුණු ලබා ගැනීම 

Ø   නම් 

Ø   ස්ථාන 

Ø   ප්‍රමාණයන් 

Ø   ශ්‍රේණිගත කිරීම් 

Ø   සංඛ්‍යාලේඛන ආදිය නිවැරදිව සකසා ගැනීම 

                                                   මීට අදාල වේ. 

                  2016 වන විට ස්වයංක්‍රීය පුවත්පත් කලාව 

භාවිතා කර ඇත්තේ මාධ්‍ය ආයතන කිහිපයක් පමණි. 

මුල් කාලීනව භාවිතා කරන්නන් අතර 

Ø   ඇසෝසියේටඩ් ප්‍රෙස් 

Ø   ෆෝබ්ස් 

Ø   ප්‍රොපබ්ලිකා 

Ø   ලොස් ඇන්ජලීස් ටයිම්ස් 

                වැනි ප්‍රවෘත්ති සපයන්නන් ඇතුළත් වේ.

ස්වයංක්‍රීයකරණයේ සූක්ෂම ස්වභාවය නිසා එය ප්‍රධාන වශයෙන් 

සංඛ්‍යාලේඛන හා  සංඛ්‍යා පදනම් කරගත් කථා සඳහා යොදා ගැනීම 

සිදුකරනු ලැබුවා. පොදු මාතෘකා අතර,

Ø   ක්‍රීඩා නැවත සකස් කිරීම් 

Ø   කාලගුණය 

Ø   මූල්‍ය වාර්තා 

Ø   දේපල වෙළඳාම් විශ්ලේෂණය

Ø   ඉපැයීම් සමාලෝචන ඊට ඇතුලත් වුණා. 

     ඇසෝසියේටඩ් ප්‍රෙස් විසින් ස්වයංක්‍රීයව තීක්ෂ්ණ බුද්ධිය සහ

එම්.එල්.බී. උසස් මාධ්‍යයේ සංඛ්‍යාලේඛන භාවිතා කරමින් 

වාර්ෂිකව සුළු බේස්බෝල් ලීග් ක්‍රීඩා 10,000 ක් ආවරණය කිරීම

සඳහා ස්වයංක්‍රීයකරණය භාවිතා කරණු ලැබීම මෙහි ප්‍රවණතාවට

හේතුවක් වුණා. ඉන් පසු ක්‍රීඩාවෙන් පරිබාහිරව, ඇසෝසියේටඩ් 

ප්‍රෙස් විසින් ආයතනික ඉපැයීම් පිළිබඳ කථා නිෂ්පාදනය කිරීම 

සඳහා ස්වයංක්‍රීයකරණය භාවිතා කරනු ලබනවා. 2006 දී 

තොම්සන් රොයිටර්ස් සිය අන්තර්ජාල ප්‍රවෘත්ති වේදිකාවේ 

මූල්‍ය ප්‍රවෘත්ති ජනනය කිරීම සඳහා ස්වයංක්‍රීයකරණයට මාරුවීම

නිවේදනය කරනු ලැබුවා. මෙම ස්වයංක්‍රීයකරණය වඩාත් 

ප්‍රසිද්ධියට පත්වූයේ “ක්වේක්බොට්” නම් ඇල්ගෝ රිදමය 

2014 කැලිෆෝනියාවේ භූමිකම්පාවක් පිළිබඳ කතාවක්, 

භූමිකම්පාවෙ සෙලවීම නතර වී මිනිත්තු තුනක් ඇතුළත 

"ලොස් ඇන්ජලීස් ටයිම්ස්" වෙබ් අඩවියේ ප්‍රකාශයට 

පත් කිරීම නිසයි. 

         ස්වයංක්‍රීය පුවත්පත් කලාව ඇතැම් විට ජනමාධ්‍යවේදීන්ට 

සාමාන්‍ය වාර්තාකරණයෙන් නිදහස් කර ගැනීමටත්, සංකීර්ණ 

කාර්යයන් සඳහා වැඩි කාලයක් ලබා දීමටත් අවස්ථාවක් ලෙස 

සලකනු ලබනවා. බොහෝ ප්‍රවෘත්ති ආයතන මුහුණ දෙන යම් 

මූල්‍යමය බරක් සමනය කරමින් කාර්යක්ෂමතාව සහ පිරිවැය 

අඩු කිරීමට ද මෙම ක්‍රමය හේතුවී තිබේ. කෙසේ වෙතත්, 

ස්වයංක්‍රීය පුවත්පත් කලාව ප්‍රවෘත්තිවල කර්තෘත්වයට, 

ගුණාත්මකභාවයට හා කර්මාන්තය තුළ රැකියාවේ 

නිරවද්‍යතාවයට තර්ජනයක් ලෙස ද සැලකේ.

කෙසේ නමුත් කෘතිම බුද්ධිය වර්තමානය වන විට 

රූපවාහිනි නාලිකාවන් හී ප්‍රවෘති නිවෙදනය සඳහා යොදාගනු ලබීමද 

දක්නට ලැබෙනවා. අනාගතයේදී කෘතිම බුද්ධිය මාධ්‍ය ආයතනයන් වල 

සේවය කිරීම මාධ්‍යවේදීන්ට විසදිය නොහැකි ප්‍රශ්නයක් වනවාට කිසිදු 

සැකයයක් නැත. 

අන්තර්ජාලය ඇසුරින් 

සුරේෂ් හෙන්නායක

SC/MAMM/2018/2019/20

          ඔබ පත්තර කඩේකට ගොස්, පත්තර රාක්කයේ ඇති 

සඟරා වල මුල් පිටු සිරස්තල කියවා තිබෙනවා නේද ? 

මෙම සිත් ඇදගන්නාසුලු සිරස්තල බොහොමයක් විශ්වාස කළ නොහැකිය,

නමුත් ඒවා බොහෝ විට ඔබේ කුතුහලය දනවන අතර ඇතුළත බැලීමට සහ

තවත් කියවීමට ඔබව පොලඹවනු ලබනවා. පත්තර සහ සඟරා ප්‍රකාශකයින් 

බලාපොරොත්තු වන්නේ එයයි. සඟරා සහ පුවත්පත් වාර්තාකරණයේ 

අතිශෝක්තියෙන්, මනලෝල් උද්දීපනය සහ සංවේදී වූ ශෛලියකි.

 මෙම වර්ගයේ වාර්තාකරණය කහ පුවත්පත් කලාව නැතිනම්

 Yellow Journalism ලෙස හැඳින්වේ.

                 1800 ගණන්වල අගභාගයේදී, සංක්‍රමණිකයන් ඇමරිකානු

 නගරවලට ගලා යද්දී, පුවත්පත් ප්‍රකාශකයින් වැඩි විකුණුම් තුළින් 

වැඩි ලාභයක් ලබා ගැනීමේ හැකියාව දකින්නට වුණා.තොරතුරු පිපාසාවෙන්

සිටින ඔවුන්ව තමන්ගේ පුවත්පත් සඳහා යොමුකර ගැනීමට ඇතිවු තරඟය මත

 කහ පුවත්පත් කලාවේ ආරම්භය සිදුවූවා.

                  එය තිව්‍රර වන්නට වූයේ, දහනව වන ශතවර්ෂය අවසානයේ

 ප්‍රතිවාදී පුවත්පත් ප්‍රකාශකයින් 1898 දී ස්පාන්ඤ - ඇමරිකානු යුද්ධයට 

පෙර හා පසුව සිදුවීම් ආවරණය කිරීම පුවත්පත් හරහා විකුණුම් සඳහා 

තරඟ කළ විට ය. ස්පාන්ඤ අධිරාජ්‍යවාදීන් සහ කියුබානු විප්ලවවාදීන් අතර 

කියුබාව තුළ වර්ධනය වන නොසන්සුන්තාව නිව්යෝර්ක් මෝනිං ජර්නලයේ

 ප්‍රකාශක“විලියම් රැන්ඩොල්ෆ් හයර්ස්ට්” සහ “නිව්යෝක් වර්ල්ඩ්” හි ප්‍රකාශක

 “ජෝසප් පුලිට්සර්ට” ඔවුන්ගේ පුවත්පත්වල ආවරණය කල අඛණ්ඩ කතාවක් වුණා. 

ඇමරිකානුවන්ට විනෝදාස්වාදය ලබා දීම සහ උනන්දුව ඇතිකිරීම සඳහා, 

මෙම කහ මාධ්‍යවේදීන් බොහෝ විට සිදුවීම් අතිශයෝක්තියට නංවන ලදී. 

සමහර විට කතාවේ විස්තර සත්‍ය නොවුනත්, ගොතනලද තොරතුරු ඉදිරිපත් කරන්නේ

 මහජනයා උද්දීපනය කිරීමට සහ මහජනයාගේ උනන්දුව අවුලුවාලීමට ය.

                 විලියම් රැන්ඩොල්ෆ් , පුලිට්සර්ගේ පුවත්පතෙන් සමහරක් කුලියට ගත් අතර,

 “රිචඩ් එෆ්. අවුට්කෝල්ට්” ද වුණා. ඔහු කාටූන් චිත්‍ර නිර්මාණ ශිල්පියෙකි. ඉරිදා ලෝකය සඳහා 

අතිවිශාල ජනප්‍රිය විකට පින්තූර මාලාවක් වන “යෙලෝ කිඩ්”  චිත්‍ර නිර්මාණය කළේ ඔහුයි.

අවුට්කෝල්ට්ගේ චිත්‍ර නිර්මාණයෙන් පසුව, “ජෝර්ජ් බී. ලූක්ස්” විසින් නිර්මාණය කළ 

විකට චිත්‍ර ලොව රටවල් ගනනාවක අතිශය ජනප්‍රිය වන්නට වුණා. ප්‍රතිවාදී පින්තූර මාලාව 

කෙතරම් අවධානයට ලක් වූවාද යත්, පුවත්පත් දෙක අතර තරඟය “කහ පුවත්පත් කලාව” 

ලෙස විස්තර කිරීම ඇරඹුණා. මෙම සියලු එදිරිවාදිකම් සහ එහි ප්‍රවර්ධනය පුවත්පත් දෙකටම 

විශාල සංසරණයක් ඇති කළ අතර, බොහෝ නගරවල ඇමරිකානු පුවත්පත් කලාවට 

බලපෑම් ඇති කළා.ලෝකය ක්‍රමානුකූලව සංවේදීතාවයේ තරඟයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමත් සමඟ

 කහ පුවත්පත් කලාවේ යුගය විසිවන සියවස ආරම්භ වීමෙන් ටික කලකට පසු අවසන් වූ බව 

පැවසිය හැක. කෙසේවෙතත්, කහ පුවත්පත් කලාවේ සමහර ශිල්පක්‍රම, බැනර්, සිරස්තල සහ

 වර්ණවත් විකට චිත්‍ර වර්ථමාණයේ, විශේෂයෙන් අන්තර්ජාලය තුළ බොහෝ සංවේදි භාවිතයන් වඩාත් සුලභව දැකිය හැකිය.

අන්තර්ජාලය ඇසුරින් 

සුරේෂ් හෙන්නායක

SC/MAMM/2018/2019/20

දත්ත මාධ්‍යකරණය, අද්‍යතන මාධ්‍ය ක්ෂේත්‍රය තුළ භාවිත නව්‍ය ප්‍රපංචයකි. මෙය ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යකරණය සමග පවතින්නේ අවියෝජනීය සබඳතාවකි. දත්ත මාධ්‍යකරණය (Data Journalism) වූ කලී  මාධ්‍ය පඨිතයක අන්තර්ගත කරුණු පැහැදිලි කිරීම හෝ තහවුරු කිරීම සඳහා සංඛ්‍යාත්මක දත්ත අනාවරණ කිරීමත් එකී දත්ත විශ්ලේෂණය කිරීමත්වේග තවත් අර්ථකථනයකට අනුව දත්ත මාධ්‍යකරණය යනු දත්ත සමග සිදුකෙරෙන මාධ්‍යකරණයයි. එනම්, සංකීර්ණ සංඛ්‍යා ලේඛන සංසන්දනාත්මකව, විශ්ලේෂණාත්මකව, තර්කානුකූලව යම් කරුණක් අනාවරණය කිරීම දත්ත මාධ්‍යකරණය යැයි හැඳින්වේ.

පුළුල් ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යකරණයක දී මාධ්‍යකරුවා අතට පත්වන දහසකුත් සංඛ්‍යා ලේඛන දත්ත විශ්ලේෂණය පහසු කාර්යයක් නොවේ. ඒ සඳහා විශේෂිත දැනුමක් අවශ්‍යවේ. ප්‍රස්තාර, වගු, සංඛ්‍යාන ආදිය ඒ සඳහා භාවිත කිරීමට ඇතැම් විට සිදුවේ. දත්ත (Data) මෙන්ම මාධ්‍යකරණයද (Journalism) අර්බුදකාරී මෙන්ම ගැටලුකාරී සංදර්භයන් ද්විත්වයකි. අද්‍යතනය අංකිත (Digital) තාක්ෂණික වපසරියක සමස්ත සමාජ වෘත්තියක්ම ව්‍යුහගතවී ඇත. වර්තමානයේ සෑම සංසිද්ධියක්ම පාහේ අංකනයන් මගින් අර්ථකථනය කිරීමේ හැකියාව පවතී. එනම්, ඡායාරූප, වීඩියෝ, හඬ (Audio) පවා අර්ථ නිරූපණය වන්නේ බින්දු (Zeroes) සහ එක (One) මගිනි. මිනීමැරුම්, දේශපාලන ඡන්ද, දූෂණ වංචා, රෝග ආදී සෑම අංශයක්ම බින්දු සහ එක මගින් අර්ථ නිරූපණය කළ හැකිවේ. දත්ත මාධ්‍යකරණය සාම්ප්‍රදායික මාධ්‍යකරණය සමග එක් වීම මගින් පරිපූර්ණ මාධ්‍යකරණයක් බිහිවේ. ඒ වූ කලී ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යකරණය තුළ යම් සංසිද්ධියක් තර්කානුකූල විශ්ලේශනයකට නතු කිරීම සඳහා දත්ත මාධ්‍යකරණයේ සහය අත්‍යවශ්‍යවේ.

සංකීර්ණත්වයෙන් යුත් ප්‍රවෘත්ති කතාංග (News Story) සරල ලෙසත් වඩාත් ග්‍රහක ගෝචර ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමටත් පමණක් නොව මාධ්‍යකරණයෙහි දත්ත රැස් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සඳහාත් දත්ත විශ්ලේෂණ ක්‍රියාවලිය සඳහාත් දත්ත වර්ගීකරණය සඳහාත් අර්ථ නිරූපිත සඳහාත් දත්ත මාධ්‍යකරණය අද්‍යතන මාධ්‍යකරණයේ දී වඩා ඉවහල් වන වග ද ප්‍රකට කරුණකි. එමෙන්ම දත්ත මාධ්‍යකරණය සමාන්‍ය මාධ්‍යකරණය මෙන් නොව පූර්ණ වශයෙන්ම පරිගණකගතව සිදුවන ක්‍රියාවලියක් ලෙස සැලකෙන අතර දත්ත රැස් කිරීම දත්ත විශ්ලේෂණය දත්ත බෙදා හැරීම, දත්ත හුවමාරුව ආදී ක්‍රියාවලි සමස්තය පරිගණක ඇසුරෙහි සිදු කෙරේ. මෙකී මාධ්‍යකරණය පරිගණක සහයක වාර්තාකරණය (Computer Assisted Reporting- CAR) සමග ද සමීපස්ථ බවක් දක්වයි. 

පරිගණකගත තොරතුරු විශ්ලේෂණය හා දැනටමත් මාර්ග ගතව (Online) පවතින නිසි ක්‍රිමවේදයකට අනුගතව විශ්ලේෂණය කිරීම මෙකී පරිගණක සහයක වාර්තාකරණයේ දී ප්‍රමුඛත්වය හිමිවේ. තවත් අර්ථ දැක්වීමකට අනුව දත්ත මාධ්‍යකරණය හා පරිගණක සහයක මාධ්‍යකරණය අතර කැපී පෙනෙන වෙනසක් නොමැති බවට ද නිර්ණයවේ.

ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යකරණයේ ආරම්භයේ සිට සිදු කරන ලද ස්වකීය පඨිතයේ සම්පූර්ණ මුහුණුවර දත්ත මාධ්‍යකරණයේ දත්ත විශ්ලේෂණ අදියර හේතුවෙන් වෙනස් වීමේ ප්‍රවණතාවක් ද පවතී. එනම් ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යකරණයේ දී පඨිතය සඳහා දත්ත මාධ්‍යකරණ විසින් එල්ල කෙරෙන බලපෑම අතිශය ප්‍රබලවේ. සිදු කරමින් පවතින ගවේෂණාත්මක කාර්යය පූර්ණ ලෙස වෙනස් කිරීම සඳහා ද දත්ත මාධ්‍යකරණය හේතු සාධකවේ. එමෙන්ම මෙකී මාධ්‍යකරණය මගින්, සිදු කෙරෙමින් පවතින ගවේෂණාත්මක කාර්යයේ ඉදිරි දිශානතිය පිළිබඳ තීරණවලට එළඹීමටත් සිදු කෙරන ගවේෂණාත්මක කාර්යයේ දිශානතිය වෙනස් කිරීමටත් මෙකී දත්ත මාධ්‍යකරණයෙන් ප්‍රබල පිටුබලයක් හිමිවේ.

වරුණ සංජීව ලියනගේ

SC/PG/MAMM/70